Sivas 93 - Dostlar Tiyatrosu

Madımak'tan Yükselen Dumanlar Tarihin Kara Lekesi (Dostlar Tiyatrosu / Sivas 93)
 

      Genco Erkal ve Dostlar Tiyatrosu bu sezon çok büyük bir projeye imza atıyor. Anadolu coğrafyasında herkesin gözleri önünde yaşanılan dramı sahneye aktarıyor: Sivas Katliamı! 

    37 insanın diri diri yakıldığı bir ülkeden bahsediyoruz. 15 sene önce yaşanılan bu kara leke ile “Çağdaşlaşma, demokratikleşme, özgürleşme çığırtkanları” ülkenin ne kadar iyi bir yolda olduğunu anlatıp duruyorlar. Masallar insanları uyutmaya yarayan en etkili silahtır. Toplum masallarla avutuluyor. Dinsel ögelerle yıkanmış beyinler ‘şeriat’ nutuklarıyla iktidarda yer alan partinin çatısını oluşturuyorlar. 15 sene öncenin beyin takımı şu anda emeline kavuşmuşa benziyor. Ama o emele kavuşmak için yakılması gereken yüz binler var, bunu maalesef unutuyorlar!
 
    Genco Erkal çağdaş sahneleme tekniği ve görsellerle desteklediği oyunu “Sivas 93” ü tiyatro severlere sunuyor. Oyun ‘belgesel tiyatro’ nun en önemli temsillerinden birisini oluşturuyor. Genco Erkal oyununu salt tarihsel bilgiye dayandırmıyor. Nazım Hikmet, Aziz Nesin, Ataol Behramoğlu, Metin Altıok, Behçet Aysan, Uğur Kaynar, şiirleriyle tarihe duygusal bir bakış açısı da sunuyor. 

 
    Fazıl Say Klasiği

    Oyunun müziklerini yapan Fazıl Say, kor ateşte yok edilmek istenen beyinlerin sesini sahneye taşımış. Dumanlar içinde sessizce ölüme terk edilen 37 insanın duygularına tercüman olmuş. Piyanonun her tuş sesinde, her notada sessiz bir çığlığı duymak mümkün! Oyunda Fazıl Say'ın Nazım Oratoryosu, Metin Altıok Oratoryosu, Kara Toprak, İpekyolu Konçertosu, Anadolu'nun Sessizliği ve Nazım Belgeseli için yaptığı bestelerden derlemeler kullanılıyor. Müziklerden en etkileyici olanı Nazım Oratoryosu. Bu oratoryonun her bölümü insanı farklı bir hüzne sürüklüyor.
 
    Genco Erkal Yorumu 

    Sevgili Genco Erkal oyunu sahneye aktarırken tiyatro sanatına geniş harmanlarla katkılar sağlıyor. Edebiyatı, müziği, dansı, sinemayı aynı sahnede birleştiriyor. Duyguları mantık süzgecinden geçirerek seyirciye aktarıyor. Meral Çetinkaya’ nın yüz hatlarını zekice kullanmış. Grup dinamiğini çok iyi sağlamış. Toplu gösterimlerin bolca yer aldığı sahnenin grafiğini çok iyi çözmüş. Ne çok fazla sinemografiyi ön plana çıkarmış ne de edebi tanımlamaları tiyatronun üstüne çıkarmış. Olaylar teatral tekniklerin ‘yeni’ ile harmanlanmasından oluşmuş. Son derece başarılı bir yönetimle işin altından kalkmış.

 
    Belgesel Tiyatro’lar genelde insanlarda bir sıkılganlık oluşturur. Bilgiler art arda sıralandığı için seyirci olayların içinde kaybolur. Sevgili Genco Erkal bu durumu çok iyi bilerek işe koyulmuş. Sahneyi sadece oyunculara bırakarak bir nebze de olsa seyirciyi rahatlatmış. Oyuncular oyunun dekorunu oluşturarak bütün olayların hareket noktası olmuşlar. Oyunda Genco Erkal ve Meral Çtinkaya ile beraber Yiğit Tuncay, Nilgün Karababa, Murat Tüzün, Cağatay Mıdıkhan, Şirvan Akan görev alıyorlar. 
 
    Tarihin Kara Lekesi 

    2 Temmuz 1993 yılında Sivas’ta insanlık yakılmıştır. Bu sadece Anadolu coğrafyasındaki insanların acısı değildir; bu bütün insanlığın suçlu olduğu bir yangındır! Suçlular ellerini kollarını sallayarak halen içimizde bu toplumda geziyorlar. Bu ülkenin demokrasisine, adaletine, özgürlüğüne bu saatten sonra kim inanabilir? 37 canın diri diri yakılmasına vicdanı sızlamayan bir sistemin olmaması daha mantıklıdır!
 
    Oyunda bir çığlık kopuyor. O anda sahne susuyor. Piyano sesi bozuyor bu sessizliği. Oyuncular ellerini birleştiriyorlar. Otelin içinde ölen insanlar gibi birbirlerine kenetleniyorlar. Sessizce ölümü bekliyorlar. Yine bir sessizlik daha... 
 
    Bu ülkede zihinler değişmediği müddet bizler daha çok “Sivas Katliamları” na şahit olacağız. Beyin takımının diri diri yakıldığı bir ülke yok olmaya mahkumdur. Düşünen her beyin yakılıp yok edildiğine göre; ülkenin sonunun ne derece yakın olduğunu görebiliriz.
 
    Din sömürgecileri iktidarda koltuklarını sağlamlaştırırken, Genco Erkal, 15 sene öncenin acılarını unutturmayarak ‘Sivas 93’ oyunu ile onlara tokat gibi bir cevap veriyor. 
 
    Oyun sezonun bitimine dek seyircisi ile buluşacak. Bu gösteriyi kaçırmayın. Mutlaka seyredin. İyi seyirler…