Yüzüne Haykıracak Gücüm Kalmadı Afet

"Yüzüne Haykıracak Gücüm Kalmadı Afet "

Hatırlıyorum, Alp Tuğhan Taş'ı " Ölü Ordu'nun Generali", " İki Arada Bir Yerde ", " Ocakta Bahar ", " Hamlet " piyeslerinde izlemiştim.

Beş yaşımdan bugüne tam elli dokuz sezon heyecanla, sadakatle takip ettiğim ve gerçek yaşam okulum / evim dediğim İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu ile çok özel bir duygu bağım olduğu ve belki hala çocuk kalmayı seçtiğim için...evet, saydığım bu nedenlerden dolayı, çocuk piyeslerini de hiç kaçırmam.Alp Tuğhan Taş'ı " Define Adası " ve " Rüya " da da seyretmiştim.

Ve geçen gün...

Gazhane'de Muhsin ve Afet ile tanıştım.Hayır, sadece tanışmadım.Onlarla gürültülü patırtılı düşünceler, anımsayışlar, çağrışımlar yumağında, koskoca bir hayat yaşadım sanki.Hani, Arthur Schopenhauer " Kader kartları karıştırır, biz oynarız " der ya, işte o hesap.

Afet ve Muhsin...gerçekte her ikisinin de hayatlarında haykırışlar, onmaz acılar, müebbet bekleyişler vardı.Av ve avcı, yara ve bıçak, yem ve ökse olmuşlardı hiç durmadan.Sürekli dirilen, istila eden hatıralar da cabası.

Afet ve Muhsin için bir yanlışın bittiği yerde bir başka düş, hayat, gönül kırıklığı başlamıştı hep.Geç kalmışlardı.Belki de hep erken çıkmışlardı yola.Alice'in tavşanı gibiydiler.Yoksa vurgun yemiş süngerci mi, demeliyim ?

Gözleri acılıydı.Geriye, sıfır noktasına dönmek enikonu olasızdı artık, biliyorlardı.O halde bir tabanca...ikinci perdenin hemen başındaki o 'Mektup Adam' rolü...ille o yarım sayfalık tirad.

Alp Tuğhan Taş ve Ebru Üstüntaş " İkinci Perdenin Başında " isimli eserde, dorukta iki oyunculuk örneği sergileyip, yanıtını asla bilmedikleri, bilemeyecekleri soruların prangalarına müebbeten tutsak edilmiş Muhsin ve Afet'i yorumlarken, bir taraftan da hayatlarımızdan bir kreşendoyu gözler önüne seriyorlardı.

" ....Tutunabilmek 
için bu düzende yalakalık 
mı etmem lazım size!
Her dediğinizi onaylayıp,
ağzımı yayık ayranı gibi açıp, gözlerinizin 
içine tomurcuk tomurcuk 
gülümseyip, hayran hayran 
bakmam mı lazım?
Beni, bu hiç kimsenin hatırlamayacağı 
rolde, bir geceliğine 
oynatmanız için,
illa ki çevrenizdekiler gibi mi 
olmalıyım? Kendi dertlerimi bir 
kenara koyup gerçeklerden 
mi kaçmalıyım?
Arkasına bakmayan maratoncular 
gibi peşinizden mi 
gelmeliyim?
Kaderimin beni alt ettiği 
bugüne de mi 'eyvallah' demeliyim yine?
Hayatta telafi edemediğim 
ne kadar çok şey oldu biliyor musun Afet?
Otuz yaşıma geldim,
hala sen ve senin gibilerin 
sikik işlerinde kendimi 
var etme çabasındayım!
Sonu olmayan, zaferi olmayan,
hiç bir yere varmayan bir savaşın 
içindeyim!
Senin aklının ucundan bile 
geçiremeyeceğin şekillerde defalarca 
aşağılandım.
Defalarca değersizleştirildim.
Bu yüzden senin bile 
yüzüne haykıracak gücüm kalmadı Afet!
Fakat bir tek gün bile yok ki, 
sizi yeneceğim gün için, gecemi 
gündüzüme katmadığım.
Bir tek gün bile yok!
Bir gün onlara göstereceğim!
Kim olduğumu ispatlayacağım demediğim!
Küçük tiyatrolar da önemli roller oynayarak
var olmaya çalışıyorum.Kendimi sürekli hazır
tutuyorum.Bir gün o fırsat gelir diye.
Ama yaşamam da lazım bi yandan!Geçimimi sağlamam lazım!Bu yüzden;
Otuz yaşında, bir baltaya sap olamamış 
bu oyuncu kardeşinizin, yapmadığı iş kalmadı.
Baristalık, valelik, garsonluk, kuryelik, dizilerde figüranlık, emlakçılık,  komilik,
muavinlik yaptım lan ben!Muavinlik!
Konservatuarı dereceyle bitirdim!
Yüksek lisanslar yaptım!
Üç kuruş paraya ilk 
okullarda karagöz oldum!
Ülkenin her yerinde palyaçoluk yapıp, 
sosis balon şişirdim!
Sen ve senin gibilerin yüzünden..
Size yalakalık yapıp, varlığımı 
hissettiremediğim için!
hiç bir lobiye girmediğim için!
kimsenin adamı olmadığım için!
Hepinizin yüzdüğü tatlı, durgun suların 
içinden, bana bakmanızı ve 
arkanızdaki fırtınayı görmenizi 
bir gün nasıl sağlayacağım? Nasıl?!"

Tıpkı bir gölge gibi, yavaşça yaklaştı Muhsin.Gözlerinde hüzne çalan bir gülümseyiş vardı.Alfred Jarry'in " Kral Übü" oyununu hatırladı birden.Her insanın içinde güzel duyguları yok etmeye ayarlı bir Übü olduğunu, ayrımsadı.

Oyun sonrası Ayşegül İşsever, Emrah Özertem ve Can Başak'a teşekkür ettim.Böylesi başarılı bir oyunun sahneye taşınmış olması, gelecek vaad eden bir yazar ile tanışmamıza imkan tanıdıkları için...

Sağ olsun, Tankut Yıldız da, oyunun yazarı, yönetmeni, oyuncusu Alp Tuğhan Taş ile röportaj yapma ricamı ikiletmedi.

- Sevgili Alp, oyuncu olmak...nasıl, ne zaman tanıştın bu duyguyla ? 

- İnanın nasıl bilmiyorum.Tek söyleyebileceğim şey, keyif aldığım ve eğlendiğim bir alan.Çok üst perdeden, şöyle zahmetli, böyle yorucu, böyle zor demek isterdim, fakat yaparken keyif aldığınız bir şey için bunu söylemek çok büyük bir  haksızlık olur.Eğer içime sinmeyen ve hoşlanmadığım bir projeyse, onda çalışmak zorundaysam o zaman belki bu dediklerim geçerli olabilir.Ne zaman tanıştığım konusundaysa, sanırım, içimde hep vardı.Kendimi bildim bileli hikaye anlatmayı ve anlatırken yaşamayı severim.Bu durum da, tiyatroyla hep tanışmışız hissi yaratıyor...

- Genelde aileler oyuncu olmak isteyen çocuklarına tepki gösterir.Sizde nasıl karşılandı bu durum ?

- Her aile evladının iyi bir yaşam standardında varlığını sürdürebilmesini ister.Bu sebeple, doğal olarak, bizde de itirazlar oldu zamanında, fakat sonrasında hep destek oldular.Hayallerle gerçekler örtüşmediğinde, duvara ilk çarptığınız an geri sekmeniz çok vakit almıyor.Sonuçta o duvarı aşmak için, insanlara kendi çabanızı gösterebiliyorsanız, önünüzde hiç bir şey duramıyor diyelim.

- Ve tiyatro eğitimini sorsam...

- Beykent Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Oyunculuk Bölümü mezunuyum.

- İBBŞT 'de rol aldığın tüm oyunları izledim.Bildiğim kadarıyla "İkinci Perdenin Başı" ilk yönettiğin ve ilk kez sahneye taşınmış piyesin...bu süreci sorsam...yaratıcı kadro olarak kimlerle çalıştın mesela ?

- Aslında daha önce de genç günlerde bir oyunumu sahnelemiştik: "Kötü, Aptal ve Cahil" o zaman da beğenilmişti.Gelelim bu oyuna, Afet'i oynaması için Ebru Üstüntaş'a teklif ettiğimde, metni gönderdikten bir kaç saat sonra beni heyecanla aradı ve oynamak için sabırsızlandığını söyledi, böylesi usta bir oyuncunun bana destek olması ve benimle bu yola çıkmak istemesi, elbette tarifi mümkün olmayan bir duyguydu.Kurumumuzda başarılı iki dramaturgumuz Dilek Tekintaş ve Gökhan Aktemur ile metin üzerinde çalışmalar yaptık, destekleri için kendilerine minettarım.Çok güzel bir yolculuktu onlarla çalışmak.Metnin hacmini genişletebilmem için yol gösterdiler.Bir oyunun oyun olabilmesi için dramaturjinin önemi çok büyük, biliyorsunuz.Reji ekibimizdeyse Yardımcı yönetmeniniz Direnç Dedeoğlu yardımcılarımız Hilal Yazıcı ve Hasan Kaan Taş, ortaya yaratıcı bir iş koymamızda önemli bir rol oynadılar.Ayrıca ışık tasarımızı yapan Fatik Kara ve efekt tasarımcımız Metin Taşkıran nokta atış yaptılar desem yeridir.Bu kadar yaratıcı bir ekip bir araya gelince sonuç yüreğini kabartıyor insanın.Bu sebeple, kendimi çok şanslı hissediyorum

- Sadece tiyatro dünyasını değil hemen her iş kolundaki sorunları, rekabet, hırs dolu ilişkileri anlatan " İkinci Perdenin Başı"nı, tiyatro yazınımıza katkı olarak, değerlendiriyorum.Başka yazdığın oyunlar var mı ?

- Çok teşekkür ederim böyle düşündüğünüz için.Bir çok oyunum var.Umarım onları da seyirciyle buluşturabilme imkanım olur vakti geldiğinde."SORMA","JUKEBOX","VAN GÖLÜ'NÜN ORTASINDA SIRADAN BİR GECE","KÖTÜ APTAL VE CAHİL","ONYEDİ" bunlardan bir kaçı.

- Yazdığın piyesi yönetmek, oynamak nasıl bir duygu ? Kendini baskı altında hissettin mi ?

- Harika bir duygu.Tabii ki, arkanızda sizi kontrol altında tutabilecek ve aynı fikir birliğini sağlayabileceğiniz bir ekip olmadan zor olabilir bu.Yardımcı yönetmeniniz Direnç Dedeoğlu ve dramaturglarımız, sürekli dizginler ellerinde, savrulmamı engellediler diyebilirim.Partneriniz de Ebru Üstüntaş olunca, kendinizi sahne üzerinde güvende ve heyecanlı hissediyorsunuz.O'nunla bu oyunu birlikte oynadığımız için kendimi çok şanslı hissediyorum, çünkü dengeli ve çok yaratıcı bir oyuncu Ebru Üstüntaş.Ne mutlu bana ki, böylesine güzel bir ekip olduk.

- En zor soruyu sona sakladım.Kim bu Muhsin ? Kim bu Afet ?

- İkisi de aynı kişi aslında.Biziz işte.Birisi başarıyı elde etmeden, diğeri ise ettikten sonraki halimiz.Hepimiz bir şeylerden şikayet ediyoruz.Sürekli söyleniyoruz.Liyakat arıyoruz, fakat kendimiz için torpil kovalıyoruz, sistem bunu bize dayatıyor diyoruz, çok geçmeden düzenin çarklarından biri haline geliveriyoruz.Kimsenin emeğiyle bir yere gelemeyeceğine inanıyoruz, hiç birşey için emek harcamak istemiyoruz.Bir lobiye veya tanıdığa ihtiyacımızın olduğunu düşünüyoruz hep.Başarının başka türlü elde edilemeyeceğine inanıyoruz.Bu sebepten de başaramıyoruz.Demem o ki; biz sürekli söylenmekten birşeyler yapmayı, mücadele etmeyi ıskalıyoruz.Sonuçta,
kim olduğumuzu belirleyen şeyler hayatta karşımıza çıkan fırsatlara verdiğimiz reaksiyonlardır.Muhsin ve Afet verebildiğimiz ve veremediğimiz tepkilerin toplamı, diyebiliriz.Egolarımız, yaptığımız işi yüceltmek ve kutsallaştırmak, bunu yaparken içinde kaybolmak korkunç birşey.Taş taşımıyoruz.Bundan sıyrıldığımızda var olmaya başlıyoruz aslında.

- Alp bir de ödülün var değil mi ?

- Hayır yok.Ama günün birinde tiyatro öğrencileri yazdığım oyunların tiradlarıyla konservatuar sınavlarına girmeye başlarsa ve performaslarım dillerinde olursa,bundan daha büyük bir ödül olmaz benim için ne yalan söyleyeyim.

- Buğulu bir pencere camına ne yazardın ?

-Elimle, önce o buğuyu silerdim sanırım.Söylemek isteğim şeylerin kalıcı olmasını arzu ederim çünkü.Daha çok bir kil tablete çiviyle yazabilsem keşke, diyeyim.

Serin ve yağmurlu bir geceydi.Cadde boştu Işıklar sönmüştü.

Muhsin ve Afet'i düşündüm yeniden.Ne tuhaf, birinin masalının bittiği yerde diğerinin masalı başlıyordu.

Musin bir an karanlığa doğru çevirdi yüzünü :

"Yeryüzü ve gökyüzü 
ne zaman kavuşursa, 
o zaman kavuşacaksınız!

Ne zaman ki
kuşlar yuvarlanacak 
yarlardan aşağıya,
ne zaman ki çiçekler 
kavrulacak dökülen
sularla, o zaman...

Sizin birbirinize ulaşabilme 
ihtimaliniz,
aklı havada bir hovardanın ceblerini 
doldurabilmesinden de uzak.
Kalbinizi öyle mühürlemişsiniz ki,
bırakın açabilmeyi,
 sökebilmek olsa amacı 
zalimlerin, onlar 
bile erişemez bu emele.

Süslü lafların
esiri olmuş kulaklarınız 
ve kurtulması imkansız,
tarifi mümkün olmayan 
bir yükseklikten 
aşağıya bırakmış ikinizi de.
Evet kardeşlerim.
Siz ikiniz hiç bir zaman 
çözemezsiniz aranızdaki bu manasız,
tükenmez, ahlaksız ve 
aciz problemlerinizi.
Boşuna uğraşmayın birbirinize tutunmak için.
Siz birbirinizi itmekten başka 
hiç bir şeye yaramayan iki keçinin 
arka ayaklarısınız.
Ne başınız ağrıyor itişirken,
nede aklınız gidiyor.
Tek yapabildiğiniz kendi aciz,
rahatsız edici,
gezegende boşu boşuna yer kaplayan 
varlığınızla, insanların rahatını bozmak,
keyfini kaçırmak.
İnsanlar sizi görünce 
nereye kaçacaklarını şaşırıyor.
Bütün bunların dışında,
Sen yerinde duramayan 
uyuşuk, kabiliyetsiz,
ne yaptığını bilmeyen kadın!
Kocan kısa süre önce cephede 
hayatını kaybetti.Bu haberi vermek 
için burdayım.Fakat görüyorum ki,
daha büyük dertleriniz var.
Onun anısına bari biraz saygınız olsun.
Ve bitirin bu çılgınlığı.
Umarım bir daha görüşmeyiz.
Aldanmadığınız ve boşa 
geçirmediğiniz bir hayat dilerim.
Hadi selametle..."

2024-2025 Tiyatro sezonunun bence 'en iyi'leri arasında yerini alacak olan "İkinci Perdenin Başı" nı, bir an önce izlemenizi öneririm.Üst düzey oyunculukları, rejisi, teksti, dramaturjisiyle tiyatro tadını özleyenler için kaçırılmaması gereken bir oyun.