Nobel Edebiyat ödüllü İtalyan oyuncu, yönetmen ve yazar Dario Fo ve birlikte birçok oyunu yazıp oynadıkları Franca Rame’nin “Açık Aile” adlı oyunları yazıldığı dönem olan 80’li yıllardaki kadın-erkek ilişkilerini tartışmakta. Oyun, kendine örnek çalışma alanı olarak 25 yıllık evli bir karı-kocayı temel tartışma ekseni olarak da kadın-erkek arasındaki eşitsizlik ve bu eşitsizliğin kaynaklarını alır. Özellikle ‘feminizm’in yükselişiyle beraber felsefeden günlük hayata kadar geniş bir yelpazede yoğun bir şekilde tartışılmaya başlanan kadın ve erkek arasındaki eşitsizlik, bir problematik olarak güncelliğini kolay kolay yitireceğe benzememektedir. İTÜ Mezunlar Tiyatrosu’nun ilgisini oyunun tartışmaya dahil oluş şekli çekti diyebiliriz. Oyun kadın-erkek sorunsalına, hemen hemen bütün orta sınıf evliliklerinde belli bir süre sonra başgösteren aldatma-aldatılma sorunundan girip, aradaki eşitsizliğe ilişkin bize son derece net ve geniş açıyla çekilmiş bir fotoğraf sunabilmektedir.
Kaba bir ifadeyle söylenecek olursa; zayıflığın, histerikliğin, sahiplenici olmanın kadının ‘doğa’sına atfedilmesinin ne kadar temelsiz ve de erkeğin kendi iktidarını güçlendirmesine yarayan bir erkek söylem olduğunu görebiliriz oyunda. Vaaz edilenin aksine kadın ve erkek arasındaki dengesizlik kadın ve erkeğin ‘doğa’larından kaynaklı değildir. Sorun ilişkilerde güce haiz olan tarafın -ki bu günümüzde erkek tarafıdır- gücüne en ufak bir halel gelmesine tahammül edememesidir biraz da.
Oyunda koca kendisine sürekli yeni sevgililer bularak karısını aldatmakta, kadının da bu duruma tepki olarak elinden, intihar teşebbüslerinde bulunmaktan başka bir şey gelmemektedir. Koca, ilişkilerde devrim yapmak(!) için kadını açık bir ilişkiye ikna eder: yani iki taraf da istediği zaman istediği ilişkiye rahatça girebilecektir. Tabii ki bu anlaşmanın adam tarafından, kadının lehine, durumu eşitlemek için değil, kendi kurduğu özel haremine daha rahat girip çıkabilmesi için önerildiği oyunun sonunda, kadının da bir ilişki yaşamasıyla anlaşılacaktır. Adamın poligami önerisi, söylediği gibi sistemin dayattığı ilişki kalıbını kırmaya değil, kendi hareminin haremağası olabilmesine yarayacaktır.
0 Yorum