Yüz Yılın Evi Dünyaca Ünlü The Guardian Gazetesinde!

GalataPerform Tiyatrosu’nun 2018-2019 sezonu yapımı, Yüz Yılın Evi yurt dışı ve yurt içi prömiyerlerinden sonra Edinburgh Fringe Festivali kapsamında 1-17 Ağustos tarihleri arasında her gün saat 20:20de sahnelenecek. 

The Guardian Gazetesi, 2019 Edinburgh Festivallerini konu edindiği haberinde, 4000e yakın farklı gösteriyi ağırlayan festival kentinde görülmesi gereken ilk 50 gösteriyi belirledi. “Edinburgh Festival 2019 – 50 theatre, comedy and dance shows to see” (2019 Edinburgh Festivali – Görülmesi gereken 50 tiyatro, komedi ve dans gösterisi)  adıyla yayınlanan makaleyi, İngiltere’nin önemli eleştirmen ve yazarlarından Mark Fisher, Lyndsey Winship ve Brian Logan kaleme aldı. 

“Yaratıcı özgürlük için dünyanın en büyük platform”u ve en renkli Gösteri Sanatları Festivali olarak değerlendirilen Edinburgh Fringe Festivali kapsamında her sene binlerce oyun sahneleniyor. Bu sene festival kapsamında 3841 gösteri, toplam 323 sahnede yer alacak. 59,600 gösteri adediyle tüm dünyadan dans, konser, tiyatro ve şovların yer aldığı festival, 59 farklı ülkeden sanatçıları ağırlıyor.

The Guardian gazetesi, şehirde tiyatro kategorisinde sergilenen oyunları değerlendirirken 20 oyunluk bir seçki yapmış. Yüz Yılın Evi oyunu ilk 10 oyun arasında yer alıyor.  

Bu sene festival kapsamında Türkiye’den ilk kez Türkiye'yi konu edinen özgün bir metin yer alacak ve İngilizce olarak oynanacak. 

Yüz Yılın Evi’nin The Guardian seçkisinde yer alması, oyunun şimdiden hem yapım hem de estetik açıdan binlerce oyunu konu edinen festival programında dikkat çektiğini gösteren büyük bir başarı. 

Yüz Yılın Evi Hakkında 

Gerçek Hikayeler… 

Yüz Yılın Evi, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişteki tarihsel geçmişimizi, son Osmanlı Padişahlarından 2. Abdülhamit’in Hazine Kahyası İbrahim Ethem Efendi’nin yazlık konağı ve yıkımı üzerinden değerlendiren bir oyundur. Oyunun yazarı, oyuncusu ve yaratıcısı Yeşim Özsoy’un kendi geçmişini, 100 yaşındaki anneannesinin hikayesi üzerinden yeniden kurguladığı yarı otobiyografik oyunda, gerçek ve kurgu iç içedir. 

Multimedya bir Tiyatro Deneyimi!

Oyun, İbrahim Ethem Efendi Konağı’nın kişisel ve tarihsel yolculuğunda müzik-video-hikaye anlatımıyla bütünsel olmayan, tek olmayan bir tarih kurgusuna işaret eder. Aynı şekilde oyunun anlatımında da çoklu medya kullanımı yer alır. 

Oyunda konu edilen eski konağın hikayelerine, besteci, müzisyen ve ses mühendisi Kıvanç Sarıkuş’un canlı müzik ve ses tasarımı, fotoğrafçı ve sinema yönetmeni Melisa Önel’in belgesel filmi ve videoları eşlik ediyor. 

Oyun meddah geleneğimiz üzerine çağdaş bir yorum niteliğinde… 

Geleneksel tiyatromuzun temel taşlarından biri olan Meddah geleneğindeki hikaye anlatımında olduğu gibi, konakta yaşayan kadınlar, eşyalar, anlatılan kişiler, mekanlar, hayvanlar, şeylerin hepsi, birinci tekil şahıstan yani kendi ağızlarından özgün hikayelerini anlatırlar. 

Festivalde Şimdiye Kadar Yer Alan Türk Oyunları

Yüz Yılın Evi ile birlikte, festivalde ilk kez Türkiye kültürü ve tarihiyle ilgili özgün bir metin yer alacak. Daha evvel 2002 senesinde İngilizce olarak sahnelenen Kubilay Tuncer’in “Olağan Mucizeler” oyunu, festivalde yer alan ilk Türk oyunu. Sonra sırasıyla Hayal Perdesi Tiyatrosu’nun “İmparatorluk Kuranlar ya da Şümürz” oyunu ve Reha Özcan’ın “Ruki” adlı oyunu festival kapsamında yer alan diğer Türk yapımlardır. DOT Tiyatrosu’nun Traverse Tiyatrosu için oluşturduğu Makas Oyunları (Theatre Uncut) Kısa Oyunları da Fringe Festivali kapsamında yer almıştır. 

Yurt dışı ve Yurt içinde Prömiyerler 

Ekim 2018’de Berlin’de Maxim Gorki Tiyatrosunda Dünya Prömiyerini yapan Yüz Yılın Evi, Türkiye prömiyerini 22. İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında gerçekleştirdi. Ardından İsviçre’nin Zürih şehrinde Theatre Neumarkt’ta sahnelendikten sonra, İstanbul ve İzmir gösterimlerinin ardından Makedonya’nın Bitola şehrindeki Uluslar arası Monodrama Festivali’ne katıldı. 

Yüz Yılın Evi,  Edinburgh Fringe Festivali’ne katıldıktan sonra Eylül ayında Romanya’da Piatr Neamt Festivaline katılacak. 

Oyunun Edinburgh Fringe Festivali’ne katılması dışında The Guardian gazetesinin seçkisinde yer alması Türkiye Tiyatrosu açısından bir ilk. 

KÜNYE
Yazan: Yeşim Özsoy, Ferdi Çetin
Yöneten ve Oynayan: Yeşim Özsoy
Ses ve Müzik Tasarımı: Kıvanç Sarıkuş
Video Tasarımı: Melisa Önel
Koreografi: Tuğçe Ulugün Tuna
Işık Tasarımı ve Teknik Koordinasyon: Ayşe Sedef Ayter 
Ses ve Işık Kumanda: Hasan Hakan Yılmaz, İlker Togay
Proje Asistanları: Nilay Yerebasmaz, Mert Pilavcı
Belgesel Videosunun Katılımcıları: Yeşim Özsoy, Turan Necdet Özcan
Konak Videosunun Oyuncuları: Elif Ongan Tekçe, Sanem Öge, Emir Politi, Yaman Ceri, Kıvanç Sarıkuş
Görüntü Yönetmeni: Arda Yıldıran
Kamera Asistanları: Hasan Öztaş, Uğurcan Tüzel
Seslendirme Oyuncuları: Katayoun Momtaheni, Karin Ataoğlu, Nükhet Akkaya, Elif Ongan Tekçe, Enginay Gültekin, Ayşe Lebriz Berkem, Yeşim Özsoy 
Video Çekim Asistanları: Gizay Akdoğan, Senem Birlik 
Teşekkürler: Cankız Şanal, Sema Özsoy, Yücel Kültür Vakfı

Yüz Yılın Evi, Perili Evler (Haunted Houses) üst başlığıyla ulus kavramı üzerine GalataPerform (Türkiye), The Red House Centre for Culture and Debate (Bulgaristan), Experimental Stage/-1 (Yunanistan), Theater Neumarkt (İsviçre) ve Studio Я / Maxim Gorki Theatre (Almanya) ortaklığında; War or Peace: Crossroads of History 1918-2018 (Savaş veya Barış: Tarihin Kesişmeleri 1918-2018) Festivali kapsamında geliştirilmiş ve Almanya Dışişleri Bakanlığı tarafından da desteklenmiş olan çokuluslu bir prodüksiyonda yer alıyor.

Basında Yüz Yılın Evi 

"Yeşim Özsoy'un anneannesinden dinlediklerini ele aldığı ve kurguladığı oyunda sanatçı gerçeği ve geçmişi iç içe işliyor. Sadece metin yazarı değil olayların anlatıcısı olarak da karşımıza çıkıyor. Anlatımdaki yalınlık ve sıcaklık Özsoy'un oyunculuğunda da görülüyor." (Dikmen Gürün, Cumhuriyet Gazetesi) 

“Yeşim Özsoy bir hikaye anlatıcısı olarak konağın yerine geçiyor ve konağın belleği, yolu konaktan geçmiş çeşitli eşyaların dilinden, yeniden uyandırılıyor. Eşyanın cansız varlığı ve oyuncunun sahnedeki mevcudiyeti arasında gerçekleşen bu yer değiştirme, esasında tiyatronun malzemesi için yapılan bir yer değiştirme ve bu anlamda Yüz Yılın Evi seyri hoş bir deneyim sunuyor izleyicisine.” (Melike Saba Akım, artunlimited) 

“Gazetelerimiz ve televizyonlarımız Alice müzikalini konuşadursun, Yeşim Özsoy bir yerlerde sessiz devrimini gerçekleştirmeye, genel kabullerimizi tersine çevirmeye devam ediyor.” (Caner Kılıç, Yüz Yılın Evi: Sessiz Bir Devrim) 

“Oyunu yöneten ve tek başına sırtlayan Yeşim Özsoy, müziğin evrensel dili eşliğinde eşyaların görüp geçirdiği evrimleri şahane bir tasavvurla sahnede ince ince işlemiş. Geçişler, zamanın aktarımı, dönemsel değişimler, insanların çaresizlik içinde çırpınışları… oyunun her noktasında detaylı biçimde aktarılmış. Burada yönetimsel başarıyla beraber Yeşim Özsoy’ un oyunculuk alanındaki yeteneğini göz ardı edemeyiz. Kadın oyuncunun sahnede duygu geçişlerinde yarattığı atmosfer büyüleyici.” (Yaşam Kaya, http://tiyatronline.com) 

"Oyundan sonra da etkisinden kurtulamayacağınız ve oyunla müthiş bir bütünlük içinde olan müzik tasarımı ve performansı Kıvanç Sarıkuş’a ait, anlatının şiirselliğine en uygun formda düzenlenmiş ve anlatının seyircide tamamlanmasını sağlayan belgesel film ve videolar ise Melisa Önel’in elinden çıkmış. 
Yüzyılın Evi öncelikle iyi bir dramaturgi çalışmasının ürünü. Hem konağın, hem konakta yaşayanların, hem de bu yaşantılara tanık olan eşyaların öyküsünü birlikte anlatıyor." (Tiyatro Dergisi, Gonca Katman)