Hamlet - Cef Tiyatro

Günümüzün İktidar Savaşını Anlatan Çarpıcı Oyun!
 

Cef Tiyatro, Devlet Tiyatroları’nın çağdaş yönetmeni Kemal Başar’ın yönetiminde Shakespeare’in dünyaca ünlü eseri ‘Hamlet’i sahneye koyuyor. Cesur anlatımıyla yazıldığı dönemde çok ses getiren, tarihin değişmeyen ‘iktidar’ olgusunu insanın suratına çarpan oyun halen güncel. Kaliteli kadrosunun yanında, akıl dolu sahne tekniklerine tanık olduğumuz gösteride birbirinden kaliteli isimler sahnede yerini almış. Kemal Başar’ın Devlet Tiyatroları’nda, İstanbul Şehir Tiyatroları’nda ürettiklerine bakarak ortaya konulan yapıtın önemini anlarız. Shakespeare’i çağdaşlaştırma adına yapılan sahne denemelerinin tersine, yönetmen asla güncelliğini yitirmeyecek konuyu olduğu gibi, başarılı biçimde sahneye taşımış. 

‘Hamlet’in konusunu sanırım bilmeyen yoktur. Ben yinede ansiklopedik bilgilere girmeden kısaca bilgi vereyim. ‘Hamlet’, William Shakespeare’in 1599 ile 1601 yılları arasında yazdığı, Danimarka'da saray içi entrikaları anlatan trejedisidir. Konu, Prens Hamlet'in kral olan babası öldürüldükten sonra gelişen olayları bizlere anlatır. Genç prensin annesi Gertrude, ölen kocasının kardeşi Claudius’la evlenince, ‘Hamlet’ annesinden ve amcasından  intikam almanın peşine düşer. Ölen kralın ruhu oğluna göründüğünde ‘Hamlet’in intikam duygusu perçinlenecek, Danimarka kralı olma uğruna öz kardeşini zehirleyen Claudius ile Hamlet arasında iç savaş başlayacak, işin içine uluslararası güçler dahil olduğunda, trajedi dünya tarihine ayna tutan yapıya dönüşecektir. ‘Kahır’, ‘keder’, ‘cinnet’, ‘ensest’, ‘intikam’, ‘saplantı’, ‘iktidar’ başlıkları ile insanın en hayvani duygusu olan ‘gücü elde tutumak’ eserin özü sayılabilir. 

Dünya İktidarlarının Yaptıkları!

Birleşik Amerikan İmparatorluğu’nun dünyaya kustuğu kan ve nefret, ‘Hamlet’ döneminde yaşanılan olaylarla benziyor. Ülkelerin içişlerine müdahale eden, ülkelerde iktidara gelen kişileri belirleyip, iktidarda kalma uğruna binlerce insanı gözünü kırpmadan hapisaneye tıkan zihniyet, ‘Hamlet’in amcası Claudius’un yaptıklarını hatırlatıyor. Türkiye’deki iktidarda kalma savaşı yazdıklarımızın özeti diyebiliriz. Konuda ‘Hamlet’in Danimarka’dan kaçıp Birleşik Krallık’a sığınması, akabinde oradan topladığı orduyla amcasının üzerine yürümesi, sonuçta kılıç zoruyla taht değişikliğine neden olması sanırım çoğunuzun kafasında soru işaretleri doğurmuştur. Her durumda –haklı ya da haksız- iktidar olmak için yapılan savaşlar günümüzde psikoloji, hukuk ve medya araclığıyla çok güzel gerçekleştiriliyor. İnsanlar iktidara çıkmak için birtakım kişilere, ülkelere bilinmedik sözler verip, önemli kişilerin kellesini rahatlıkla alabiliyor. Türkiye’de bu durumu geçmişte çokça yaşadık, şimdi de yaşıyoruz! Yanı başımızda Suriye’de yaşanılanları da unutmamak lazım! 

Kemal Başar Türkiye Tiyatrosu İçin Bir Şans! 

Kemal Başar ismiyle 2004 yılında Ankara Devlet Tiyatroları yapımı ‘Gözlerin Ardındaki Çocuk’ oyununda tanıştım. Londra’dan gelmiştim, İzmir’de kısa bir tatil yapacaktım ki, Konak Sahnesi’nde beni afişiyle büyüleyen bir oyun dikkatimi çekti. Başar’ın çağdaş yönetim algısına şahit olduğum günden bu yana yönettiği eselerin peşini bırakmadım. ‘Hamlet’te neredeyse dekorsuz kurguladığı sahne biçimi, oyuncuları Shakespeare’in anlatımına uygun karakterlere yerleştirmesi muhteşem gösteri ortaya çıkarmış. Oyunu ince ince işleyen yönetmen var karşımızda. Tek perdelik gösteride Shakespeare’in anlattıklarını birebir yaşıyoruz. Oyunu çağdaş normlara uygun şekilde irdeleyen Başar, Shakespeare’in kurgusunu bizlere aynen yanıstmış. 

Gösteride ‘Hamlet’ rolünde Arda Aydın’ın başarılı yorumuna tanık oluyoruz. Oyun başlarında pasif, ama konu derinleştikçe 'Hamlet’in psikolojisini çözen, değişken ruh haline sahip karakterini doğru yorumlayan oyuncu çok doğru bir seçim olmuş. Ama ben Hakkı Ergök’ün Kral Claudius ve Lale Başar’ın Kraliçe Gertrude performansına hayran kaldım. Her iki oyuncu oyunu baştan sona harika sürüklüyor. Lale Başar, ‘Hamlet’in psikolojik analizini doğru çözümlemiş. Kraliçe Gertrude bir anne olmaktan çok, aşkı için kocasına kıyan cani olarak sahnede dolaşıyor. Ophelia’da Beste Bereket’in sahne dinamizmi çok iyi. Özellikle çıldırmış Ophelia’nın görüntüsünü bizlere çok iyi sunuyor. Beste Bereket tiyatro sahnelerinde devamlı olsun. Böyle yetenekli oyunculara ihtiyacımız var.

Berna Yavuz kostüm tasarımda dönemi yanıstmış. Can Atila’nın müziklerine diyecek tek kötü sözüm yok. Alman/Romen sanatçı Hugo Wolff’ün koreografisi etkili işlerden birisi. Murat Gülmez’in dekoru sade, fakat konunun önünü açan bir yapıda dizayn edilmiş.
 
Cef Tiyatro’nun ‘Hamlet’i günümüz politik olaylarla benzerlikler gösteren şahane bir oyun. Shakespeare’in en çok sevdiğim eseri, usta isimlerin ellerinde bambaşka şekle dönüşmüş. Sezon içinde mutlaka bu çarpıcı oyunu görün. 

Yaşam Kaya / [email protected]